De energiemarkt in België: hoe zit die in elkaar?

energiemarkt

Lekker koken, je gsm opladen, tv kijken,… Dankzij je energieleverancier kan je thuis gebruik maken van elektriciteit of gas. Maar achter de schermen zijn er nog heel wat spelers die je energielevering mee mogelijk maken. Wie dat zijn en wat ze precies doen, ontdek je in dit artikel!

energiemarkt

Hoe zit de energiemarkt in elkaar?

Producenten

De energie die Mega levert aan haar klanten wordt aangekocht bij producenten en invoerders van elektriciteit en gas. De productie van energie is dus de eerste stap in de energieketen

We kopen onze elektriciteit aan bij lokale groene producenten of op de Belgische groothandelsmarkt. Daarnaast kunnen particulieren met zonnepanelen ook bijdragen aan de elektriciteitsproductie. Dat doen ze door hun elektriciteit op het net te injecteren. 

Aardgas wordt daarentegen volledig geïmporteerd uit het buitenland. In België bestaan er immers geen aardgasbronnen. We verbruiken in België vooral “rijk gas”, aardgas met een hoge calorische waarde. In een deel van België wordt er nu nog “arm gas” verbruikt. De reserves van arm gas raken echter uitgeput.  In België zal iedereen dus overschakelen naar rijk gas. Dat is vooral afkomstig uit Rusland, Noorwegen, Qatar of het Verenigd Koninkrijk.

Transmissie van elektriciteit en gas

Vervolgens zijn de transmissienetbeheerders Elia en Fluxys aan de beurt. Zij transporteren de geproduceerde energie over lange afstanden naar de regionale distributienetwerken. Dat gebeurt via het hoogspanningsnet en het hogedrukgasnet.

Distributienetbeheerders

De distributienetbeheerder staat in voor de verdeling van energie op regionaal niveau. Wie je netbeheerder is hangt af van de regio waarin je woont. Je kan dit dus niet kiezen. Zo heb je in Brussel maar één netbeheerder, Sibelga, en bestaan er in Vlaanderen en Wallonië verschillende netbeheerders. 

De netbeheerder zorgt voor het transport vanaf het hoogspanningsnet tot bij de verbruiker. Hij zet hierbij de hoogspanning om in middenspanning of laagspanning en verlaagt de hoge druk van het gas. Daarnaast heeft de netbeheerder nog allerlei andere taken. Hij neemt bijvoorbeeld ook je meterstanden op – zo kunnen wij een afrekeningsfactuur opmaken – en zorgt voor de plaatsing van energiemeters. 

Energielevering

De laatste speler in de energieketen zijn wij, jouw energieleverancier. Wij kopen energie aan en verkopen die door aan onze klanten. 

We spraken eerder al van de groothandelsmarkt. Dat is het platform waarop wij als energieleverancier grote hoeveelheden energie aankopen om vervolgens door te verkopen aan onze klanten. Die verkoop vindt plaats op de kleinhandelsmarkt, waar energieleveranciers contracten afsluiten met kleine energieverbruikers. 

De kosten voor de distributie en het transport van je energie worden ook verrekend door de energieleverancier. Je kan deze kosten ook raadplegen op je energiefactuur. 

Dat je als consument vrij kan kiezen wie je energie levert, kan dankzij de liberalisering van de energiemarkt. Sinds 2003 (Vlaanderen) en 2007 (Wallonië) kunnen commerciële energieleveranciers hun diensten aanbieden op de energiemarkt. Daarvoor was de energiemarkt een monopolie en kon je je leverancier dus niet kiezen!

Regulatoren

ControlekamerDe werking van de energiemarkt wordt gecontroleerd door energieregulatoren. Zij kijken erop toe dat wetten worden nageleefd en dat iedereen zich aan de regels houdt. Op federaal niveau is dit de CREG. Op regionaal niveau zijn dit: 

Hoe prijzen op de Belgische energiemarkt vergelijken?

We vatten alles nog even samen. Naast je energieleverancier spelen ook de producenten, transmissienetbeheerders en distributienetbeheerders een belangrijke rol bij je energielevering. De regulatoren controleren tot slot de werking van de markt. 

Je weet nu precies hoe de energiemarkt in elkaar zit en welke spelers meewerken aan je energielevering. Het zal je dan ook niet verbazen dat al die verschillende spelers ook deel uit maken van je energiefactuur. Je energiefactuur bestaat uit verschillende onderdelen. 

Eén daarvan is de energiekost (energieprijs per kWh, vaste vergoeding), maar het grootste deel van je factuur bestaat uit transportkosten, distributiekosten en taksen en heffingen. Die kosten zijn bij elke energieleverancier gelijk. Een energieleverancier heeft enkel invloed op de energiekost

Als je energietarieven wil vergelijken, volstaat het dus om de energieprijs en de vaste vergoeding te vergelijken.

Blijf je graag op de hoogte van het laatste nieuws van de energiemarkt? Bekijk dan regelmatig onze blog.