Een film kijken op Netflix, een e-mail sturen naar 10 personen, e-mails bewaren in de Outlook-mailbox, de computer in slaapstand laten, op het web navigeren, je foto’s opslaan in de Cloud, … We denken misschien dat deze handelingen “onschadelijk” zijn voor het milieu. Niets is minder waar. Deze acties vergen veel energie en zijn deels mee verantwoordelijk voor de klimaatverandering. Zijn er oplossingen? Gelukkig wel!
1. Digitale vervuiling, wat is dat?
Het gaat over de vervuiling die verband houdt met de impact van de digitale technologie. Meer specifiek gaat het ook over de productie en levensduur van digitale toestellen en op welke manier we de apparaten gebruiken. Het begrip heeft een fysiek en virtueel aspect. ‘t Is misschien moeilijk voor te stellen?
Neem nu bijvoorbeeld een auto. De productie is vervuilend. Daarnaast stoot het voertuig veel CO2 uit en heeft het een grote ecologische voetafdruk. Het principe is hetzelfde bij een laptop, het enige verschil is dat er geen rook uit komt (allez, dat hopen we toch!).
2. Wist je dat…?
Volgens ADEME is digitale vervuiling verantwoordelijk voor 4% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Dit zal tegen 2025 waarschijnlijk verdubbelen.
Het coronavirus heeft deze evolutie wat versneld. Het aantal werknemers dat aan telewerk doet is bijvoorbeeld sterk toegenomen. Daarnaast is er een grotere focus op de digitale wereld (sociale media, online shoppen, etc.) om onze “echte” contacten te vervangen. Sterker nog, vandaag de dag is het voor winkeliers en zelfstandigen belangrijker dan ooit om online aanwezig te zijn.
In eerste instantie zien we dat digitale technologie ons helpt om onze communicatie te verbeteren en informatie beter en sneller te delen. Daarnaast verspillen we ook minder papier en vervuilen we minder. Al deze ontwikkelingen, ‘t is fantastisch. Er is toch ook een prijskaartje aan verbonden: hoge energiekosten en een verhoogde CO2-voetafdruk die een invloed hebben op ons leven en het milieu.
3. De digitale vervuilers
We focussen hieronder op de belangrijkste spelers:
3.1 Data centers
Deze opslagcentra vergroten hun volume aan verzamelde informatie (big data) constant. Hierdoor neemt hun energieverbruik voor de opslag en verwerking van deze gegevens toe. Om dit op een duurzame manier te doen proberen bedrijven hun datacenters te voorzien van duurzame energie.
3.2 Digitale apparaten: productie en materialen
Je digitale apparaten verbruiken meer energie tijdens de productie dan tijdens de gebruikersfase. Daarnaast stoot het ook veel CO2 uit. Vele toestellen worden geproduceerd in China en Zuid-Korea via grijze energie uit steenkool. Dit zorgt dus voor een grote voetafdruk. Als we hier nog het transport per vliegtuig aan toevoegen, hebben we het perfecte recept voor digitale vervuiling. We leggen het uit met een voorbeeld.
De productie van een laptop van 2 kg zal 800 kg aan grondstoffen genereren. Daarnaast zorgt het ook voor een CO2-uitstoot van 124 kg terwijl de totale uitstoot tijdens de levensduur 169 kg bedraagt. Gemiddeld genomen verbruiken producenten grondstoffen met een gewicht dat 50 tot 350 keer groter is dan dat van het uiteindelijke product. Wereldwijd leidt dit elke dag tot uitputting van bronnen, land-, lucht- en watervervuiling.
3.3 Software
Het verbruik dat nodig is om ze te bedienen is enorm.
3.4 Ons digitaal gedrag
Wist je dat online video verantwoordelijk is voor 306 miljoen ton CO2 per jaar? 60% van het internetverkeer bestaat uit video. We denken natuurlijk eerst aan Netflix of YouTube, maar er zijn nog andere spelers…
- On-demand video (Netflix, Amazon Prime, Open Load, …): 34% van de wereldwijde online video-datastroom
- Pornografie is goed voor 27%
- Korte video’s (bv. op YouTube): 21%
- Video’s op sociale media: 18%
3.5 Digitaal afval
In 2019 produceerde men 53,6 miljoen ton “e-waste” waarvan men een groot deel niet recycleerde, maar naar stortplaatsen bracht om het te verbranden of te begraven. Da’s een stijging van 21% in slechts 5 jaar.
4. Oplossingen?
Ja! Met onze tips kan je de digitale vervuiling mee helpen verminderen. Ontdek ze hieronder!
4.1 Sorteer je e-mails
Wist je dat e-mails meer dan 410 miljoen ton CO2 per jaar genereren?
Hoe kunnen we zelf een invloed uitoefenen op de digitale vervuiling?
- Maak de prullenbak en de spamfolder van je e-mails leeg
- Beperk het aantal bijlagen in je e-mails
- Schrijf je uit voor de nieuwsbrieven die je niet interesseren – niet die van Mega natuurlijk!
- Denk aan de grootte van de bestanden die je doorstuurt: gebruik gecomprimeerde bestanden, afbeeldingen en pdf’s
- Vermijd het om personen die weinig te maken hebben met een zeker onderwerp in kopie te zetten van je e-mail.
- Verwijder de bijlages van de e-mails die je al beantwoord hebt.
- Gebruik op je werk “instant messages” (bv. chat) i.p.v. e-mails
- Een logo in je handtekening? Voeg de afbeelding en het logo samen.
4.2 Gebruik het internet slim
Wist je dat je met een zoekopdracht op Google 10 gram CO2 genereert? We durven het zelfs niet exact berekenen als we weten dat elke dag 4,54 miljard mensen het internet gebruiken…
- Gebruik duurzame zoekmachines. Bijvoorbeeld met Ecosia plant je één boom per zoekopdracht.
- Probeer zo specifiek mogelijk te zijn als je online iets zoekt. De ecologische impact van een webverzoek hangt af van de zoeksnelheid en het aantal pagina’s. Als we rechtstreeks naar de website surfen zorgt dit voor een uitstoot die vier keer kleiner is. Dit kan je makkelijk doen via je geschiedenis of door favoriete webpagina’s aan te maken.
- Gebruik specifieke trefwoorden en zoek doelgericht (bv. via geavanceerd zoeken) om het aantal zoekopdrachten op de server te verminderen
- Maak regelmatig de “cache” van je browser leeg
- Sluit de tabbladen die je niet gebruikt
- Kies een host met een voorkeur voor hernieuwbare energie
4.3 Stream bewust
Wist je dat één uur naar een video kijken op je smartphone overeenkomt met het verbruik van je koelkast voor 1 jaar?
- Wil je de video echt zien? Bekijk hem dan in lage kwaliteit zodat je bandbreedte én energie bespaart.
- Kies er voor om een video te downloaden dan hem te streamen.
- Download muziek (op legale wijze!) of stream je favoriete nummers!
- Vermijd te allen tijden 4G om video’s te bekijken. 4G verbruikt 23 keer meer energie dan wifi.
- Blokkeer de optie “automatisch afspelen van de video’s” op sociale media
4.4 Bespaar energie
Wist je dat je een kwart van het elektriciteitsverbruik van je IT-apparatuur kan vermijden?
- Laat de apparaten niet aan of in stand-bymodus staan als je ze niet meer gebruikt. Zet ze uit en haal de stekker uit het stopcontact! Tip: Steek je apparaten met een schakelaar in een stekkerdoos en schakel ze uit.
- Beperk het aantal open en ongebruikte programma’s of tabbladen op je computer.
- Schakel gps, wifi, bluetooth op je telefoon of tablet uit als je dit niet gebruikt. Je kan ook altijd overschakelen op vliegtuigmodus.
- Zet je computer en smartphone in de “power save”-modus.
- Gebruik de “dark mode“. Dit bespaart veel meer energie dan witte, heldere achtergronden.
4.5 Koop slim
Je moet niet alle nieuwste apparatuur kopen als je het niet nodig hebt. Het belangrijkste is om de juiste apparaten te kopen die aan je behoeften voldoen.
- Zou een energiezuiniger tablet niet beter zijn dan een computer?
- Ga je alle functies van deze te dure smartphone gebruiken?
- Probeer de voorkeur te geven aan apparaten met milieulabels.
4.6 Verhoog de levensduur
- Zorg voor je apparaten. Installeer antivirussoftware op je computer. Zo vermijd je crashes en bespaar je geld.
- Apparaat stuk? Kies dan voor een reparatie in plaats het onmiddellijk te vervangen.
- Vervang je apparatuur niet op het moment zelf
- Ruil of verkoop je gebruikte apparatuur als je die wil vervangen terwijl ze nog werken. Hergebruik verlengt de levensduur.
4.7 Recycleren
Wist je dat er 54 tot 113 miljoen smartphones in onze kasten liggen?
- Bewaar je oude computers en telefoons niet: het zijn waardevolle recycleerbare materialen. Er zit 50 tot 100 keer meer goud in een ton elektronische kaarten dan in een ton erts. Andere materialen zijn gevaarlijk voor het milieu en de gezondheid en moeten daarom worden behandeld.
- Breng ze terug naar een detailhandelaar en zet ze af bij de inzamelpunten in supermarkten of afvalverwerkingscentra.
We hopen dat je dit artikel interessant vond en dat je er nog meer wil ontdekken op onze blog.