blog Mega

Volt, ampère en watt: wat is het verschil?

2020-10-28 / Dieter

Weet jij wat het verschil is tussen de meeteenheden voor elektriciteit: volt, ampère en watt? Wat is het verschil tussen de spanning, intensiteit en het vermogen? We leggen het uit!

Volt (V)

De meeteenheid is afgeleid van de naam van de Italiaanse natuurkundige, Alessandro Volta, de uitvinder van o.a. de elektrische batterij in 1800.

Volt is de meeteenheid van de elektrische spanning in een circuit tussen punt A en punt B. Zoals je misschien al weet is elektrische stroom niet meer dan een verplaatsing van elektronen. Een stroomgenerator creëert een onevenwicht om de elektronen aan te trekken en af te stoten. Zo zorgt de generator ervoor dat de elektronen bewegen. De onevenwichtigheid die ontstaat is de elektrische spanning. Hoe groter die is, hoe sterker de elektrische lading versnelt en hoe hoger de spanning. Volt is in feite de grootte van de “druk” die de elektronen doet bewegen.

Om je enkele praktische voorbeelden te geven: de spanning van een batterij ligt tussen 1,5 en 4,5 V, terwijl de kabels van huishoudelijke apparaten bestand zijn tegen 120 of 240 V.

De veelvouden van volt:

1 Kilovolt (kV)1 000 volt
1 Megavolt (1 MV) 1 miljoen volt
1 Gigavolt (1 GV)1 miljard volt
1 Teravolt (1 TV)1 000 miljard volt

Ampère (A)

De meeteenheid is genoemd naar André-Marie Ampère, de uitvinder van de elektromagneet. De ampère meet de intensiteit van de elektrische stroom, of anders gezegd, de hoeveelheid elektronen die elke seconde door een geleider gaat.

elektrische stroom

Blijft dit voor jou Chinees? Dan kan je de beweging van de elektronen in een circuit vergelijken met de beweging van water in een tuinslang. De intensiteit (ampère) is dan de stroom van het water. In beide gevallen is het zo dat hoe hoger de druk (spanning), hoe groter de doorstroming (stroom) is.

Je netbeheerder bepaalt de intensiteit van de stroom die je thuis ontvangt. Het is de “stroomsterkte van de meter” die aangeeft wat het bruikbare vermogen is.

Laten we nu even je zekeringkast als voorbeeld nemen. In dit geval geven de zekeringen of differentieelschakelaars van een verschillend elektrisch circuit de intensiteit weer. Bijvoorbeeld, 32 A voor de kookplaat.
Let op! Als het elektrisch vermogen van de apparaten die tegelijk zijn aangesloten, groter is dan de beschikbare stroom, zal de installatie uitvallen.

De veelvouden van ampère:

1 Kiloampère (1 kA) 1 000 ampère
1 Mega-ampère (1 MA) 1 miljoen ampère
1 Giga-ampère (1 GA) 1 miljard ampère
1 Tera-ampère (1 TA) 1 000 miljard ampère

Je hebt misschien al van de term “Voltampère” (VA) gehoord. Dit is het maximale vermogen. We meten het vermogen van een elektrische meter in VA (voor een privépersoon ligt dit tussen 3 kVA en 36 kVA).

De veelvouden van Voltampère

1 Kilo-volt-ampère (1 kVA)1 000 voltampère
1 Mega-volt-ampère (1 MVA)1 miljoen voltampère
1 Giga-volt-ampère (1 GVA)1 miljard voltampère
1 Tera-volt-ampère (1 TVA) 1 000 miljard voltampère

Watt (W)

elektrische spanningDe naam van deze meeteenheid verwijst naar de Schotse ingenieur James Watt die in de 18e eeuw de stoommachine ontwikkelde. Watt (W) is het vermogen van de elektrische stroom, de hoeveelheid energie per seconde. Laten we het voorbeeld van de tuinslang nog eens nemen: het elektrisch vermogen (in watt) zou dan gelijk zijn aan de druk in de slang als de kraan gesloten is (spanning in volt) die je vermenigvuldigt met de waterstroom als de kraan open is (stroom in ampère).

Het elektrisch vermogen van een apparaat is het aantal watt (W) dat nodig is om het te laten functioneren. Om het nodige vermogen te weten te komen, moet je de stroom, of de hoeveelheid verbruikte elektriciteit (ampère), vermenigvuldigen met de elektrische spanning, of de “sterkte” van de stroom (volt). Hoe groter het vermogen van een elektrisch apparaat, hoe meer energie het produceert (of verbruikt).

De veelvouden van watt:

1 Kilowatt (1 KW)

Een vaatwasser heeft een vermogen tussen 1000 en 2000 W.
1 000 watt
1 Megawatt (1 MW)

Denk aan elektrische opwekkingsinstallaties zoals een windmolen
1 miljoen watt
1 Gigawatt (GW)

Een kerncentrale heeft een vermogen van enkele miljarden Watt
1 miljard watt
1 Terawatt (TW)1 000 miljard watt

Op je energiefactuur verrekenen we je verbruik in kilowattuur (kWh). Een kWh komt overeen met het verbruik van een apparaat van 1000 watt dat je een uur lang inschakelt. We gebruiken die eenheid ook om het verbruik van je elektrische apparaten te vergelijken. Je kan echter ook makkelijk de energielabels van je huishoudelijke apparaten controleren.

De veelvouden van kilowattuur:

1 kilowattuur (kWh)1 000 wattuur
1 megawattuur (MWh)1 miljoen wattuur
1 gigawattuur (GWh)1 miljard wattuur
1 terawattuur (TWh)1 000 miljard wattuur

Waarom is het belangrijk om het verschil te kennen?

Enkel en alleen al om de woorden van je elektriciteitsleverancier of elektricien beter te begrijpen. Verder kan het je ook helpen bij de keuze van het vermogen van je meter die het best bij je verbruik past zodat je kan besparen op je energiefactuur. Zoals we al aanhaalden: als je het vermogen van de meter onderschat en je meerdere elektrische apparaten tegelijk gebruikt, zal de meter uitvallen. Het omgekeerde is ook niet ideaal: als je het vermogen overschat, riskeer je een prijs te betalen die te hoog is in verhouding met wat je effectief nodig hebt.