Waarom stijgen de energieprijzen? Oorzaken en gevolgen.

Dat de energieprijzen op enkele maanden tijd de hoogte zijn ingeschoten, weet je al. De media hebben er dan ook, terecht, massaal over bericht. In dit artikel maken we samen met jou de balans op van deze ongeziene situatie.

Waarom stijgt de prijs per kWh?

De sterke en plotse prijsstijgingen werden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder:

• Het economisch herstel na de coronacrisis: tijdens de lockdown periodes daalden de energieprijzen tot een historisch dieptepunt. Aangezien de vraag naar energie in die periode erg laag was, daalden ook de prijzen. Na de coronacrisis volgde het economisch herstel en dat zorgde, helaas, voor een keerpunt op de energiemarkt. Het aanbod nam weer toe en de prijzen volgden die trend. Er trad dus een reboundeffect op.
• Stijgende prijs van de CO₂-emissierechten: Bedrijven mogen een bepaalde hoeveelheid CO₂ uitstoten. Indien ze meer uitstoten dan toegelaten, moeten ze emissierechten betalen. Het doel van die regeling is om een groenere productie aan te moedigen. Door de prijs van de emissierechten te verhogen, verhoogt ook de druk op bedrijven om hun CO₂-uitstoot te verlagen. Ook energieproducenten zijn onderworpen aan emissierechten en rekenen die kost dus door in de energieprijzen.
• De weersomstandigheden: Het voorjaar van 2021 was somberder dan gewoonlijk met bijzonder lage temperaturen, vooral in mei. De energievoorraden namen daardoor ook af. Bovendien verwacht men dat de winter van 2021-2022 zeer streng zal zijn.
• De daling van toevoer uit Rusland en Noorwegen: die twee landen zijn de belangrijkste bronnen van gas voor België. Het feit dat de export van gas uit beide landen gedaald is, heeft de prijzen ook doen stijgen.
• De prijsstijging van olie en steenkool.

Zoals je kan zien, werd aanvankelijk enkel de gasprijs (en de prijs van grondstoffen zoals steenkool) beïnvloed. De prijs van elektriciteit is echter gekoppeld aan de prijs van andere energieën. Daardoor is de elektriciteitsprijs per kWh helaas gevolgd en evenredig gestegen met de gasprijzen.

Wat zijn de gevolgen voor de consumenten?

Dat hangt af van je type contract.

• Als je een vast contract hebt dat bijna afloopt, is het onvermijdelijk dat je te maken zult krijgen met de prijsstijgingen. De hernieuwing van je contract zal immers veel duurder zijn. We raden je daarom aan om opnieuw over je contract te onderhandelen zodra de prijzen zich in de komende maanden herstellen. In afwachting daarvan geven we je het advies om je maandelijks voorschot alvast te verhogen. Zo kan je onaangename verrassingen bij je afrekening voorkomen. Bij de hernieuwing van je contract wordt je voorschotbedrag immers niet automatisch herberekend. Door je voorschot nu al te verhogen, kan je een reserve opbouwen. Alles wat je te veel zou betalen, wordt trouwens gewoon terugbetaald bij je afrekening!
• Heb je een vast contract dat pas over drie (of meer) maanden afloopt? Dan zijn er normaal geen gevolgen voor jou. We raden je aan om je huidige contractvoorwaarden te behouden. Als je dat wenst, kan je natuurlijk altijd preventief je voorschotbedrag verhogen. We verwachten namelijk een strenge winter waardoor je verbruik zou kunnen stijgen. Met een correct voorschotbedrag kan je zo’n stijging in je verbruik dekken. .
• Heb je een variabel energiecontract? In afwachting van de verdere prijsevolutie, raden we je aan om je voorschotbedrag te verhogen. Het is mogelijk dat de prijzen in de laatste maanden van 2021 zullen blijven stijgen en dat deze trend zich ook in het begin van 2022 zal verderzetten.

De maatregelen van de energieleveranciers.

Zoals we eerder al opmerkten, zijn het de energieprijzen (= prijzen per kWh) die gestegen zijn.  Bijgevolg worden alle leveranciers, zonder uitzondering, getroffen door de prijsverhoging. Iedereen heeft dus ook beslissingen moeten nemen om hun klanten, maar ook zichzelf, hier tegen te beschermen.

De belangrijkste maatregelen van de leveranciers:

• Een tijdelijke stop van vaste contracten: de prijzen zijn momenteel minstens drie keer hoger dan normaal in deze periode van het jaar. Op dit moment een tarief vastzetten, zou betekenen dat de klant voor de rest van de duur van dat contract een hoge prijs zou betalen.
• Proactieve verhoging van de voorschotten: om onaangename verrassingen bij de afrekening te vermijden, kan het (afhankelijk van de contractuele situatie van de klant) een goed idee zijn om het maandelijks voorschot te verhogen. Zo verspreid je de kosten over verschillende maanden.
• Een tijdelijke stop van promoties: om voor de hand liggende redenen kunnen heel wat leveranciers het zich niet veroorloven om vandaag promoties of andere interessante prijzen aan te bieden.

De maatregelen van de verschillende Belgische leveranciers:

• Cociter, Octa+, Total, Vlaamse Energieleverancier, Ebem bieden net als Mega tijdelijk geen vaste contracten aan.;
• Mega en Luminus hebben besloten om de voorschotten van hun klanten (indien nodig) preventief te verhogen.
• Ten slotte koos Mega ervoor om voorlopig geen promoties meer aan te bieden.

Zoals je ziet, is Mega – ondanks de negatieve persaandacht – zeker niet de enige leverancier die stappen heeft ondernomen om haar klanten te beschermen. De stijging van de marktprijzen heeft gevolgen voor alle leveranciers en iedereen zit dus in dezelfde situatie.

De prijsstijgingen bij de verschillende Belgische energieleveranciers tussen juni en september 2021.

Alle leveranciers werden dus getroffen door de prijsstijgingen. De procentuele verhoging hangt af van een aantal factoren, waaronder de oorspronkelijke prijzen en of de leverancier al dan niet zelf elektriciteit produceert.

Hoe kan je een hoge jaarafrekening vermijden?

Er bestaat jammer genoeg geen magisch recept om deze prijsstijgingen te vermijden. Wat je wel kan doen, is de impact minimaliseren door preventief actie te ondernemen.

De goedkoopste energie is nog altijd de energie die je niet verbruikt. Dat spreekt voor zich. Probeer dus steeds bewust om te gaan met je verbruik.

Je kan je energieverbruik altijd analyseren om na te gaan of je niet te veel elektriciteit verbruikt of niet te veel gas verbruikt.

Zuinig omspringen met elektriciteit en gas is nog steeds de beste manier om je facturen te verlagen. Tijdens de winter is ons verbruik het hoogst en is het ook moeilijker om ons verbruik te verlagen. Een paar kleine aanpassingen kunnen hier dus het verschil maken! Aarzel dus niet om een kijkje te nemen op onze blog waar we je tips geven om zowel geld als energie te besparen!

Tot slot raden we je ten zeerste aan om je voorschotbedrag te verhogen. Het is altijd beter om maandelijks een beetje meer te betalen dan opeens een torenhoge jaarlijkse afrekening te moeten betalen. Alles wat je te veel zou betalen, wordt uiteraard gewoon terugbetaald bij je afrekening en dat is natuurlijk een fijnere verrassing, niet?

Hoe zit het met Mega?

Je zult wel gemerkt hebben dat Mega tijdens deze energiecrisis het voortouw heeft genomen in het belang van haar klanten. Onze maatregelen (verhoging van de voorschotten, tijdelijke stop van het aanbod van vaste contracten, etc.) zijn er niet zomaar gekomen. Het gaat om tijdelijke en preventieve maatregelen.

Zodra de energiemarkt stabiliseert en de situatie weer “normaal” wordt, zullen de maatregelen dan ook opgeheven worden. We blijven onze klanten op de hoogte houden over de verdere evolutie tijdens de komende weken. Wanneer het opnieuw mogelijk is om je tarieven vast te zetten, zullen we daar ook over communiceren.

Wat brengt de toekomst?

Niemand had de huidige situatie kunnen voorspellen. Het is dan ook moeilijk om te weten hoe de komende maanden eruit zullen zien. Vanaf de lente van 2022 zou het einde van de tunnel volgens de verwachtingen wel in zicht moeten zijn. De situatie zou zich in de loop van volgende zomer moeten herstellen. We blijven je dus zeker informeren over de laatste evoluties op de energiemarkt en de nieuwtjes van Mega!

Heb je nog andere vragen over je energiecontract en de huidige situatie? Neem dan zeker een kijkje op onze FAQ.